Akupunktur Nasıl Etki Eder?
- Ekim 5, 2021
Bu mekanizmayı iki yaklaşımla açıklamak mümkün.
Birincisi geleneksel Çin tıbbı yaklaşımıyla. Fakat bu yaklaşım, Batı tıbbına alışmış zihinlerimiz için zorlayıcı olacaktır. Başka bir yazıda bahsederiz.
O nedenle şimdilik bildiğimiz tıbbın diliyle anlatmaya çalışalım. (Bu kez de terminolojiyi tek tek açıklamak gerekecek, uzun yazmak gerekir. Kısa olabilmesi için de mecburen biraz ağdalı bir dil olacak maalesef, deneyelim.)
Akupunktur bedenimizin birçok sistemi ile etkileşime girer. Bunlardan ilki lokal etkidir ve genellikle ağrı kesici karakterdedir. Bu nasıl olur?
· Bradikinin, histamin, serotonin, preoteolitik enzimler, lökotrien, araşidonik asit, prostaglandin gibi havalı ismi olan aktif uyarıcı maddelerin salınımı ile lokal kanlanma artar.
· Limbik sistem (bu sistem endokrin sistem ve otonom sinir sistemlerini kontrol eden yapıdır.) regüle edilir
· Homeostatik dengelenme gerçekleşir
· Serotonin (eksikliğinde depresif ruh hali görülen bir madde) salınır
· Dopamin artışı olur. (Dopamin eksikliğinde öğrenme, konsantrasyon, uyku, esneklk sorunları yaşanır.)
· Lokal kanlanma artışı yaygındır.
Sinir sistemimize etki
· Ağrı kontrol sistemi akupunktur noktalarında iğne uygulaması ile aktive olduğunda mezensefalondan (beyinde bir bölge), çıkan nöronlar uyarılarını rafe magnus çekirdeğine (ağrı ile ilgili bir yapı) gönderirler. Buradan çıkan uyarılar, omuriliğin boynuzunda bulunan ağrı bloklayıcı komplekse inerler.
· Böylece merkezi sinir sistemi ve plazmada düzeyi yükselen enkeflinlerin (ağrı kesici bir madde) ruhsal ve psikolojik durumu düzenlemede rol aldığı belirtilmektedir.
· Enkefalinlerin antidepresan, antikonvülsif ve anksiyeteyi giderici etkilerinin olduğu bilinmektedir. Akupunktur uygulaması ile endojen opioidlere ilave olarak, merkezi sinir sisteminde serotonin düzeyinde de yükselme gözlenmiştir.
· Serotonin’in, kişinin kendini iyi hissetmesi, mutlu ve halinden memnun olması, iştahının ve seks dürtülerinin normal düzeyde olması ve psikomotor dengenin sağlanmasında etkilerinin bulunduğu belirtilmektedir.
Ayrıca bağışıklık sistemini hipofizer ve pineal bez salınımları ile regüle eder, parasempatik sistemi uyararak dinlenme fazını yoğunlaştırır, bağ dokusunu rahatlatır, eksrasellüler matrixte iyon alışverişini hızlandırır, bağırsak motilitesini düzenler.
İleri klinik kanıtlara ilgi duyanlar https://www.evidencebasedacupuncture.org sitesini ziyaret edebilirler.
Evet, biraz karışık oldu sanki ama çok basit anlatınca da tam anlaşılmıyor. Oysa akupunkturun WHO (Dünya Sağlık Örgütü) tarafından onaylanmış sayısız endikasyonu var.
Bunları da bir başka yazıda anlatalım.
REFERANSLAR
1. National Center for Complementary and Integrative Health. Acupuncture. 2016.
2. National health Interview Survey. Centers for Disease Control and Prevention. 2016.
3. Vase L, Baram S, Takakura N, Takayama M, Yajima H, et al. Can Acupuncture Treatment Be Double-Blinded? An Evaluation of Double-Blind Acupuncture Treatment of Postoperative Pain. Ozakinci G, ed. PLoS ONE. 2015; 10: e0119612.
4. Howard H Moffet. Sham Acupuncture May Be as Efficacious as True Acupuncture: A Systematic Review of Clinical Trials. The Journal of Alternative and Complementary Medicine. 2009; 15: 213-216.
5. Harris RE, Zubieta J-K, Scott DJ, Napadow V, Gracely RH, et al. Traditional Chinese Acupuncture and Placebo (Sham) Acupuncture Are Differentiated by Their Effects on μ-Opioid Receptors (MORs). NeuroImage. 2009; 47: 1077-1085.
6. A Review of the Current Acupuncture Mechanisms of Action from Both an Eastern and Western Perspective, Michael Malon and Gary Tsai, February 09, 2017
7, . Hsieh YL, Hong CZ, Liu SY, Chou LW, Yang CC. Acupuncture at distant myofascial trigger spots enhances endogenous opioids in rabbits: a possible mechanism for managing myofascial pain. Acupunct Med. 2016; 34: 302-309.